Tasirin Mawaƙan Baka Wajen Haɓaka Al-Adun Hausawa

    Ƙasar Hausa

    Ƙasar Hausa kamar yadda tarihinta ya zo a litattafai da dama, suna alaƙanta ta da mazaunin Hausawa na farko kafin su watsu zuwa sassa daban-daban na duniya. Mu’azu (1993:1) ya bayyana ainihin ƙasar Hausa ta asali da “tana Afirka ta yamma ne, a farfajiyar da ke tsakanin hamadar sahara da kuma dazuzzukan da suka doshi gaɓar tekun atlantika, watau daga kudu. Kuma ana kiran ƙasar da sunan Sudan ta yamma, watau tafkin Chadi da kuma gwiwar kogin Kwara a can yamma.” A wani ƙaulin kuwa Dokaji, (1978) ya bayyana ƙasar Hausa da ƙasa ce da ta daɗe da wanzuwa a yammacin afirka wadda kuma ba a iya haƙiƙance lokacin fara wanzuwarta. A cewar wasu masana, ƙasar Hausa ita ce yankin nan na ƙasar Sudan wanda ke wajen tsakiya- tsakiya. Daga gabas da ita akwai ƙasar Borno, daga yamma ƙasar Dahomey (wacce yanzu ake kira jamhuriyar Benin), daga arewa hamadar sahara, daga kudu kuma ƙasashen da ake kira “Middlebelt”. Alhasan, (1982) Ya ce, asalin ƙasar Hausa ya faro ne daga ƙauyukan Lalle da Asodu da ke arewa maso gabas da Agadas can cikin ƙasar Nijar. Daga can Gobirawa suka taso kaɗan-kaɗan suka taru a muhallinsu na yanzu da ke cikin arewacin Nijeriya.

    DOI: www.doi.org/10.36349/tjllc.2024.v03i02.031

    author/Alh. Ibrahim Muhammad Birnin Magaji

    journal/Tasambo JLLC 3(2) | September 2024 |